V1222 Mångata

De Taling is een voorbeeld van een allround kajuitjacht van Nederlandse bodem. Het ontwerp van Cor Taal is van 1970, het bouwjaar is 1974. Met haar S spant, de doorgebouwde kiel en de aan de achterzijde van de kiel aangehangen roer en de doorgestoken roeras bevat de Taling een aantal componenten die haar een klassiek karakter geven.

Het ontwerp van de Taling is niet vanuit alle zichthoeken ‘pleasing for the eye’, de ingeleverde foto’s zetten je als beschouwer snel op het verkeerde been. Van dichtbij van de zijkant gefotografeerd, lijkt het alsof de zeeg van de boot vergeten is. De foto onder zeil varend toont gelukkig een elegant kajuitjacht, waarvan de zeeg mooi verloopt en kop en kont verbindt. De boeg vertoont een mooie licht gekromde stevenlijn, de kont toont een klassiek jachthek met een mooie rond gezette spiegel. Het schroefraam wordt gevormd door een uitsparing in de achterzijde van de kiel en het aanliggende roerblad. De Taling 32 is met haar waterverplaatsing van 5800 kg en ballast van 2200 kg (lood en beton) gerust een heavy displacement schip te noemen.

De dek layout is klassiek met ruime gangboorden naast de opbouw, die netjes is gedimensioneerd. De kuip is ruim en voorzien van benodigde hulpmiddelen, zitruimte en diepte om de benen kwijt te kunnen. Je zit daar behoorlijk beschut bij wind, regen en buiswater. Er is een mooie neerklapbare buiskap die heel functioneel zal zijn!

De Mangata is ongeveer 50 jaar oud inmiddels. Zij is nu toe aan haar vierde eigenaar, een nieuwe motor en vrij vroeg in haar jeugd opgewaardeerd van Taling 30 tot Taling 32. Het verschil is een bescheiden boegspriet. Eigenlijk kun je vaststellen dat de Nederlandse ontwerpers goed De Zeilsport van Van Kampen hebben bestudeerd, waarin de ligging van het lateraalpunt van het onderwaterschip werd berekend door twee zwaartelijnen door het profiel te trekken. In een van de oudste nummers van Scherp Gesneden werd dit door de toenmalige voorzitter van de VKSJ nog gedebiteerd.

Deze aanpak gaat aan een aantal kernzaken voorbij! Als het roer is meegenomen in het totale lateraal vlak, zal het schip per definitie loefgierig zijn. Op zich een veilig uitgangspunt, de boot draait soepel in de wind wanneer het roer wordt losgelaten. Als dat evenwel gebeurt doordat het voor de stuurman te zwaar wordt om koers te houden is er wat mis! Hoe komt dit? Allereerst is de voorzijde van de kiel vele malen effectiever dan het kieldeel dat er achter ligt. De combinatie van deze twee factoren maakt dat het dynamische lateraalpunt veel verder naar voren ligt, dan eerder aangenomen. Houden we dan rekening met het feit dat er ook sprake is van dynamiek rond het zeilpunt, dan is het begrijpelijk dat er achteraf maatregelen moeten worden om prettig te kunnen zeilen! Voorbeelden: boegspriet erop of giek inkorten, tot zelfs mast inkorten, het roer naar achteren verplaatsen, de kiel naar achteren verlengen, etc. Allemaal geen kleine ingrepen, die zonder de ontwerpfout met betrekking tot de ligging van lateraalpunt en zeilpunt zeker niet nodig waren geweest.

Het inkorten van de mast in combinatie met het vergroten van de fok tot een echte genua helpt ook niet, om dat de genua terug blaast in het grootzeil dat weliswaar kleiner is geworden, maar minder twist heeft, waardoor het loevend koppel van het totale tuig zal zijn toegenomen. Gevolg: het schip blijft loefgierig wat tot gevolg heeft dat er continu met de handrem aan wordt gevaren!

De Mångata behoort tot een van de allereerste Taling jachten (te zien aan plaatsing helmstok, die is na 4 modellen veranderd). Gebouwd als Taling 30, de eerste papieren die bij de boot zitten zijn van 1974, is ze mogelijk pas te water gegaan in 1975/1976, maar dat is onduidelijk. De boot was van origine sinaasappel oranje (i.p.v. klassiek blauw) maar is na 5 jaar al van kleur veranderd.

In de jaren 90 heeft de boot een boegspriet gekregen en is ze omgebouwd naar een Taling 32, om de zeileigenschappen te verbeteren. In 2010 heeft ze een grote refit ondergaan en een nieuwe motor en schilderbeurt gehad. In 2022 is ze in het bezit van de huidige eigenaar gekomen, waarna ze ook zeil technisch weer in orde is gebracht. Namen van voorgaande eigenaars zijn niet bekend. Wel zijn de voorgaande bootnamen bekend: Sjans, Asopos en Amazing Grace