V1110 Hein

Het opstellen van een inhoudelijk en omvattend toelatingsrapport van een echte oud Hollandse klassieker met een Pedigree als die van de Hein is geen sinecure. Bij iedereen bekend, maar eigenlijk altijd langs gekeken. Dan valt dat niet zo op! De ontwerper en de bouwer van de Hein hebben veel en uiteindelijk wereldwijd roem vergaard. Natuurlijk begon het daar niet mee! Maar kijk je terug, dan zie je dat de activiteiten van de werf De Vlijt van de gebroeders de Vries en van ontwerper H.W. de Voogt, uiteindelijk uitgroeiden tot het FEADSHIP imperium.

De Voogt, de geestelijke vader van de IJsselmeerkruiser, had een goede neus voor de tijd waarin hij en zijn klanten leefden. Hij opende tevens de weg voor een generatie jachtontwerpers van dezelfde leeftijd en net even jonger: Beekman (Bruinvisch) en Van Hoëvell (Zeepaardje) en later ook Kortjakje, Tingen (Beulakermeerkruiser), de houten Sneekermeerkruisers en de Dimukruiser van Dick Mulder en ook Sieb van der Meer, met zijn ontwerp van de Li en Van De Stadt met zijn ontwerp van de Juno, de laatste ook als bouwpakket. Deze scheepjes zijn onlosmakelijk verbonden met de verspreiding van de zeilsport in het Nederland in de tijd tussen de wereldoorlogen en vervolgens in de jaren ‘50. De IJsselmeerkruiser is in aanvang ook als open boot in de markt gezet. De variant met kajuit kostte f 1000,- meer.

Zeilsportgeschiedenis

Er is zoveel te vertellen over deze fase van de Nederlandse zeilsportgeschiedenis. Dit is daarvoor echter niet de juiste plaats. Maar omdat bij inschrijving relevante gegevens voor het maken van een rapport nog veel de vaak ontbreken, ontstaat er een zoektocht, die voor de schrijver vaak ontaardt in een dwaaltocht langs memory lane.

Dan komt mijn oude 12 voets jol die bij de Vlijt gebouwd was, weer langs, met foto’s uit 1927, of het prachtige jacht de Windharp, een De Voogt ontwerp, gebouwd bij de Vlijt(1939), de Saluki van Kraaijer,van juist na de Tweede Wereldoorlog, nu te koop bij Heerlien als Zomerkind. Ja, dan gaat er wel wat tijd zitten in het verslag over een knikspantbootje als de Hein. Maar tegelijkertijd is er dan ook even de tijd om vast te stellen dat de combinatie van de Vlijt met de IJsselmeerkruiser heel logisch is, immers de Vlijt bouwde van huis uit al pramen, punters en grundels. Allen knikspanters van huis uit. Dan verzeil je meteen weer in gedachten over het toelatingsbeled van de VKSJ.

In 1949 ben ik met mijn ouders in Kudelstaart, Jachthaven en Zeilmakerij Kersken beland. Dat is nooit meer overgegaan! Niet lang daar na zette Kersken een nieuwe knikspant kielboot in de markt met de naam Dutch Pirate. Achteraf zie ik wel een grote gelijkenis met de open IJsselmeerkruiser. Nu terug naar de Hein.

Eenvoudig, robuust en stabiel

De Hein is een zeer geslaagd scheepje dat voldeed aan een behoefte, iets comfortabeler plassen zeilen, eenvoudig te bedienen, robuust en stabiel.

Ruime kuip, kleine kajuit met plaats om te zitten, 2 kooien, die lang genoeg waren om rechtuit te liggen. Verder was er natuurlijk de puts en de nodige bergplaats onder voor- en achterdek. Op foto’s is te zien dat ze vlot zeilt. Als de wind weg is, dan is een kleine buitenboordmotor voldoende om in redelijk tempo de weg te vervolgen.

Al met al een zeer geslaagd scheepje. In een tijd waarin iedereen moest bijkomen van het rumoer van de roaring twenties en de depressie die volgde. De stelling dat de IJsselmeerkruiser typisch geschikt zou zijn voor de inmiddels ingedamde Zuiderzee lijkt me wat ver gaan. Maar uiteindelijk is het er toch van gekomen – de droogmaling van de grote polders in het IJsselmeer en de opdeling door aanleg van de dam Lelystad-Enkhuizen hebben de IJsselmeerkruiser meer op haar plaats gezet. Alleen ligt nu de publiekssmaak ergens anders. Grote jachten met alle comfort, krachtige winches, zware motoren met veel paardekrachten.