V1074 Jenten

De Jenten – een Skarpsno -is een typisch Scandinavisch ontwerp, (passend is de 19,5 KVM klasse, een Noorse beperkte klasse) dat grote gelijkenis vertoont met de in onze kringen meer bekende spitsgat ontwerpen van Knud Reimers: De Tumlare en de Stor Tumlare. De ontwerper van de Skarpsno (Skarpsno is een wijk in Oslo) was de Noor Erling Kristofferson. Het spitgat is zo ongeveer zijn handelsmerk. Het ontwerp stamt uit 1925. In dat licht bezien, is het gerechtvaardigd te concluderen dat de Tumlare en de Stor Tumlare lijken op de Skarpsno. Maar ja zo gaat het in bootjes-ontwerp-land, iedereen kijkt in het rond en doet er zijn voordeel mee! Overigens leerde Knud Reimers dus niet alleen van Kristoffersen, ook van Estlander en van Harry Rasmussen stak hij veel op. Maar dat is een ander verhaal.

Opvallend aan het ontwerp van de Tanten is de spantvorm: Een hele weke S-spant, die doet denken aan de spantvorm van de oude kotterjachten waarmee om de Americas Cup werd gestreden. Net als bij de Tumlarens krijg je dan een smalle en relatief diepe romp, met een brede kielplank, door de duitsers ook wel Kielschwein genoemd. In tegenstelling tot de constructie van de scherenkruisers, staan de kielbouten niet recht achter elkaar, maar vormen zij 2 mooie rijen, naast elkaar. De romp toont een lange vooroverhang met zeer spitse waterlijnen, ook in het achterschip, waarbij de achtersteven met het aangehangen roer aan het spitsgat een sterke tumblehome toont. De relatief grote diepgang vindt zijn dieptepunt juist voor de hekbalk waaraan het roer is opgehangen, waarbij opvalt dat dit roer ruim boven de kielzool eindigt.

De Skarpsno is met zijn 8m lengte qua maatvoering eigenlijk wel te vergelijken met een 22m2 scherenkruiser, ware het niet dat hij met zijn aangehangen roer de achteroverhang van de 22m2 scherenkruiser mist. Het tuigplan van de Skarpsno is erg elegant, de hoge aspectratio van grootzeil en fok duiden op goede aan de wind eigenschappen. Dat zelfde doen de spitse boeg en de gestrekte horizontale lijnen, met name onder de lastwaterlijn. Het achterschip is door de tumblehome boven de waterlijn voldoende dragend om te voorkomen dat een achterlijk zeetje zomaar komt binnenrollen. DE Skarpsno heeft maar weinig vrijboord.

Je komt bij het bezoeken van de site van de KTK ( Klassisk Treseiler Klubben) wel wat info tegen, evenals op fin-no (= de noorse marksplaats) en op Bat-Guide. Opvallend is dan dat er zowel gladdekse als ook opgebouwde Skarpsno’s zijn te vinden. Helemaal curieus is dat er laatst ook een te koop was in Nederland, bij Heerlien en Adema. Deze was overigens uitgerust met een Electro aandrijving die in het roerblad was ingebouwd. Heel elegant en aantrekkelijk bij het manoeuvreren in nauwe Nederlandse jachthavens. Ook helemaal van deze tijd, een klassiek ontwerp uit 1925 met een stukje techniek van nu! Dat zou, naast de Jenten nog een mooie aanwinst voor de VKSJ vloot zijn! Overigens was deze Skarpsno (met de naam Tanten) in 2011 of 2013 al eens deelnemer bij de Dutch Classic in Hellevoetsluis.

De Jenten kun je nog aantreffen op de site van www.batguiden.no en op www.boaterresources.com, waar de Jenten te koop stond vorig jaar. Dan is de cirkel weer rond! Wil je meer weten van de bouwer, dan levert Google ook goede diensten. De levensloop, van Sigurd Herbern, de schepenlijst van gebouwde schepen, het is allemaal te vinden op www.marmuseum.no. een beetje zoeken en de hele geschiedenis ontrolt zich op het scherm. Met wat fantasie is het Noors heel goed te lezen.

De Jenten (betekenis van het Deense Jente is Meisje) is een prachtig resultaat van ontwerp- en bouwkunst uit lang vervlogen tijden. Dat is mooi. Toch is er iets met dit fraaie schip, dat noopt tot het plaatsen van een kleine kanttekening. Allereerst is er het fraaie teakdek, dat weliswaar een lust voor het oog is, maar punt is dat dit de boot wat overschreeuwt. Eigenlijk geldt datzelfde voor de harde buiskap in mahonie en teak, met het mooie mahoniehouten schuifluik er in. Allemaal heel erg fraai scheepstimmerwerk, maar tegelijkertijd is dat heel erg ver verwijderd van hoe de Skarpsno er in 1925 volgens Erling Kristofferson moest uitzien. De geinteresserde lezer googelt maar eens Erling Kristoffersen Skarpsno, resp. de naam van de bouwer en dan blijkt dat er best wel ‘leven’ is op het Skarpso-front. Zo dook al heel snel ook de verkoopadvertentie van deze fraaie jonge dame op op het computerscherm……..De Jenten wordt ingedeeld in de klasse Vintage-Historical van de VKSJ.

Naschrift eigenaar:

Dit type is in 1925 ontworpen als wedstrijd klasse een S spant met spitsgat, er zijn 150 boten van gebouwd waarvan er een aantal naar denemarken verkocht zijn als trainings boot,deze heeft bouwnr 131. Dit schip heeft een totale restauratie ondergaan met nieuw teak dek en opbouw in 1985- 1995.Is in 2015 naar nederland gehaald en voorzien van kleine inboord diesel en gerefit als daysailer.