V0994 Sway

Beschrijving van de Sway

Schrijver dezes begint met een bijzonder gevoel aan de taak het eerste toelatingsverslag te
schrijven over een SWAN 43, een klassieke polyester schoonheid uit de stal van S&S en de werf van
Nautor te Pietarsaari in west Finland. Er zijn veel Swans gebouwd en van de 43 in het bijzonder zijn
67 rompen opgeleverd. Een schijnbaar groot aantal, meer over de hele wereld uitgesmeerd, zijn dat
er niet zoveel. In elk geval is een Swan 43 in Nederland een bijzonderheid, die niet alleen aandacht
verdient, maar ook een gevoel van bewondering ontlokt: Een fantastisch ontwerp, prachtig
uitgevoerd.
Allereerst verdient de samenwerking tussen S&S en Nautor enige aandacht. Zij is een toonbeeld van
een geslaagde symbiose, die resulteerde in een zeer geslaagde lijn van one-tonners, admiralcuppers tot zelfs Withbread-racers, allemaal met een uitgebreide palmares waar het ging om
resultaten bij zowel zeewedstrijden als ook races rond de boeien. De Swans waren niet alleen
elegante wedstrijdboten, maar ook heel comfortabele familieschepen, die goed zorgden voor hun
bemanning.
Functionele schoonheid gekoppeld aan effectieve vormgeving. Dat zijn de kenmerken van de gehele
Naqutor-Swan-serie, die begon met de Swan 36, de 1e
afgeleide van de ons zo bekende Hestia. Met
de verkoop van de 36 op papier aan een beroemde launching customer tegen de prijs van een
halftonner haalde de fin Pekka Koskenkyllä meteen twee andere klanten binnen en overtuigde hij
S&S dat hij een goede partij was om mee in zee te gaan. Daarmee was de samenwerking met S&S
een feit en was Nautor geboren.
Succes breeds succes and makes the designs grow… zo ontstond al snel Swan 43.
Kenmerkend voor de Swan 43 zijn allereerst de duidelijk gescheiden kiel roercombinatie, waarbij
het roer wordt gevoerd aan een typische S&S “bustle” scheg. Gevolg is een kielvlak met een mooi
aquadynamisch profiel, met trimtab, diepgelegen loden ballast en een prachtig gestroomlijnd
scheg/roer combinatie. Het vrij diepe v-vormige voorschip gaat vloeiend over in de afgeronde
overgang naar de kiel.
Het achterschip is typisch voor een S&S-racer zodanig vormgegeven dat de opgeworpen hekgolf als
het ware het schip dragend een beetje mee duwt. De Nadelen van een hoog specifiek gewicht
(displacement/length-ratio bedraagt ca 360) worden dan ruimschoots gecompenseerd door het
grote zeildraagvermogen door rompbreedte, ballast aandeel en het lage zwaartepunt, een stabiel en
goedmoedig maar snel zeilend schip blijven. S&S waren meesters in dit aspect.
De negatieve spiegel is een uitvinding van S&S van vóór de Tweede Wereldoorlog, men wilde er
gewicht mee uitsparen. Het oorspronkelijk ontwerp van de 6mR Firecracker had een “gewone
overhang met positieve spiegel”, maar door een vergissing/rekenfout lag het achterschip te diep. In
plaats van het voorschip meer te ballasten, waarom zou je voorin onnut gewicht plaatsen, besloot
men de spiegel “om te zetten”, in Nederlands gewoon af te zagen, waardoor het achterschip lichter
werd, met behoud van waterlijnlengte. De Firecracker is jaren lang bijnas onverslaanbaar geweest.
Binnen het VKSJ-ratingsysteem geeft de negatieve spiegel een klein voordeel omdat de LOS wat
lager uitkomt bij gelijke LOW. Daardoor wordt de berekende sailing-length iets lager uit dan reëel
is. (Sailing Length= {3xLOS+2xLOW}/5)
Al met al is de Swan 43 een powerhouse van de eerste orde! Een schip dat vrijwel alle situaties aan
kan en daar al meer dan 4 decennia het bewijs van levert.
In de VKSJ gelederen zal zij opzien baren: Qua boatspeed, qua elegantie en qua bouwkwaliteit. Zij
zal met klapschroef een hoge rating hebben: ca 1,24/1,30 en met name op de langere afstanden,
deze rating er goed uit kunnen varen. Zeker zasl zij dan een voldoende grote bemanning moeten
voeren. Het lierwerk is niet voor de kleintjes.
In elk geval is er op het ruime dek van de SWAY plek voor een adequate arbeidsverdeling en kan de
bemanning na het doorhalen van de Genua, gerust zitting nemen aan de loefrail. Dat er weinig
beschutting wordt gevonden tegen en achter de kajuit is een bijkomend nadeeltje. Het ziet er wel
fantastisch racy uit, zo’n kleine lage opbouw. Maar ja dat is het voordeel van een lange brede romp
met een zekere vrijboordhoogte: de leefbaarheid wordt niet gerealiseer ten koste van een mooi
profiel.

Beoordeling van de SWAY
Uit het voorgaande is duidelijk dat de SWAY Cash zich zonder mankeren kwalificeert voor opname
in de VKSJ rangen. Haar ontwerpjaar, bouwjaar en hoge mate van authenticiteit rechtvaardigen een
indeling in de Classic klasse van de VKSJ.
Ze is een toonbeeld van een ontwerp waarbij een goede samenhang is gevonden tussen
vormgeving en bedoeld gebruik, zonder geweld te doen aan verhoudingen die wij zo graag zien in
een klassiek zeiljacht. De omstandigheid dat de rondhouten van aluminium zijn, doen niet af aan de
hoge mate van authenticiteit van dit prachtige schip, ze werd er van het begin af aan mee uitgerust.